خودروهایی که فاقد ترمز ای بی اس می باشند وقتی راننده پای خود را بطور ناگهانی روی پدال ترمز فشار دهد در صورتی که جاده لغزنده باشد چرخ های خودرو قفل شده و راننده کنترل خودرو را از دست خواهد داد ، همه کسانی که تجربه رانندگی با اتومبیل به خصوص در جاده های خیس و لغزنده را دارند به خوبی می دانند که در این شرایط چقدر کنترل خودرو مشکل است و تا چه اندازه خطر سر خوردن به خصوص هنگام ترمزهای ناگهانی وجود دارد که کمتریننتیجه آن پرتاب خودرو به بیرون جاده است.رانندگان با تجربه می دانند برای اینکه چرخ هایشان روی زمین خیس و لغزنده سر نخورد باید با سرعتی حرکت کنند که تا حد امکان نیاز به ترمزگیری شدید پیدا نکنند و اگر ناچار به ترمزگیری شدید بودند باید پدال ترمز را مکررا فشار داده و رها کنند تا چرخهای خودرو قفل نشود چرا که در صورت قفل شدن چرخ ها ، دیگر کنترل خودرو از دست آنها خارج می شود.
هدف از طراحی ترمز ABS اين بوده که هنگام ترمزگیری کنترل خودرو حفظ شود ، با این سیستم ترمزگیری دیگر لازم نیست که پدال ترمز را چندین بار فشار دهند و رها کنند چرا که سیستم به طور خودکار این کار را انجام می دهد .
سیستم ترمز ABS را تقریبا می توان اولین سیستم پایداری خودرو دانست که سال 1978 در خودرو بنز مورد استفاده قرار گرفت .شکل زیر دو خودرویی را نشان می دهد که یکی مجهز به ترمز ABS و دیگری فاقد این سیستم می باشد. همانطور که مشاهده می کنید در این جاده ی لغزنده خودروی سمت راست که مجهز به ترمز ABS می باشد به راحتی خود را کنترل کرده و می تواند بدون برخورد به موانع از کنار آنها عبور کند و خودرو سمت چپ که مجهز به ABS نمی باشد با قفل شدن چرخهایش به موانع برخورد می کند چرا که راننده هنگامی که چرخ های خودرو قفل شد ، نمی تواندکنترل چندانی بر خودرو داشته باشد.
ترمزهاي ABS در بيان ساده دستگاهي الکترونيکی هستند که در هنگام ترمزگيری باکنترل فشار (قطع و وصل کردن فشار) هيدروليک در کسری از ثانيه ارتباط لنت با ديسک يا کاسه را برقرار و قطع می کنند و تکرار سريع و مداوم اين عمل باعث از ميان رفتن حالت بلوکه کردن يا قفل کردن ترمزها ميشود .
اهميت اين گونه ترمزها نيز بيشتر در سطوح خيس و لغزنده يا ترمزگيري در سرعتهاي بالا بيشتر نمايان ميشود .
برای مثال در شکل زیر می بینید که خودروی زرد رنگی با سرعت زیاد در خیابان حرکت می کند که ناگهان اتومبیل آبی رنگی جلوی آن ظاهر می شود. در سمت چپ تصویر که خودروی زرد رنگ فاقد ترمز ABS می باشد ، به علت ترمز ناگهانی ، چرخ ها قفل شده و راننده نمی تواند با کنترل فرمان مسیر خود را به طور ناگهانی تغییر دهد و به مانع برخورد می کند.در سمت راست تصویر که خودروی زرد رنگ مجهز به ترمز ABS می باشد ، به علت ترمز ناگهانی ، چرخ ها قفل نمی شود ( خط ترمز با رنگ مشکی نشان داده شده) چرا که لنت ها بصورت اتوماتیک به تعداد دفعات زیاد و بازه های زمانی کم ، قطع و وصل می شوند ( خط ترمز با رنگ قرمز نشان داده شده) و راننده می تواند با کنترل فرمان جهت خود را تغییر دهد.
در شکل زیر بهم خوردن تعادل خودرو بدون سیستم ABS بهتر نشان داده شده ؛ همانطور که مشاهده می کنید درقسمت پایین شکل ، راننده نمی تواند با فرمان دادن خودرو را کنترل کند چون چرخ ها قفل شده و اتومبیل تنها در مسیر خود مقداری به چپ و راست منحرف می شود ، در حالیکه در قسمت بالای شکل راننده فرمان می دهد و ABS ، خودرو را در مسیری که راننده می خواهد قرار می دهد.
از ويژگيهای اصلی سيستم ABS اين است که دائما خود را به صورت الکترونيکي کنترل می کند . روی صفحه نمايش دهندهها مقابل راننده يک لامپ هشدار دهنده وجود دارد که روی آن کلمه ANTI-LOCK و يا ABSنوشته شده است. هر گاه اشکالی در عملکرد سيستم ABS ايجاد شود اين لامپ روشن خواهد شد .
هنگام روشن شدن خودرو اين لامپ حدود سه ثانيه روشن خواهد شد که در اين زمان سيستم مشغول کنترل کردن خود است . در صورت خاموش شدن لامپ سيستم عملکرد صحيح خود را داشته و در غير اين صورت روشن ماندن لامپ هشدار دهنده چه قبل از حرکت و چه هنگام حرکت خودرو راننده را از بروز اشکال آگاه خواهد کرد .
به طور خلاصه مزایای سیستم ترمز ABS را می شود این گونه بیان کرد:
1- کاهش خط ترمز و افزايش پايداری خودرو در جادههای لغزنده
2- افزايش کنترل فرمان ،
3- کاهش مقدار لرزش لاستيک و سيستم تعليق در ترمز
4- پايداری خودرو در جادههای ناهمگن به هنگام ترمز شديد
نکته:
ترمزهای ABS صدای نسبتا شديدی هنگام ترمزگيری بر روی سطوح لغزنده می کنند. اين صداي لرزان که به درون کابين نفوذ میکند و زير پدال ترمز حس و شنيده ميشود. رانندهای که تجربه ترمزگيری در اين شرايط را ندارد به اشتباه ميافتد و احتمال می دهد که قسمتی از سيستم ترمز خودرو در حال خرد شدن است ، به همين دليل راننده ممکن است به اشتباه از فشار پای خود بر روي پدال ترمز بکاهد در حالیکه نیازی به این کار نیست.
با اين که سيستم ABS داراي ايمنی بالايي است، ولي وجود آن در خودرو نبايد باعث سرپيچی راننده از رعايت مقررات رانندگي به خصوص سرعتهای غيرمجاز، رعايت نکردن فاصله ايمنی و سرعت مناسب در پيچها شود.به عبارت ديگر بهرهمندي از سيستمهاي ايمنی به معناي ناديده گرفتن ايمنی نيست. انجام تغييرات شخصي در خودرو (مثلا ترمز، بدنهها و يا چرخها) می تواند بر عملکرد سيستم ABS تاثير منفی بگذارد.