ایربوت چیست؟
ایربوت (Airboat یا Planeboat) نوعی شناور است که نیروی پیشران خود را از یک ملخ مانند ملخ هواپیما تامین می کند. عموما ایربوت ها دارای طراحی سادهای هستند و کف آنها صاف و تخت می باشد.
تفاوت اصلی ایربوت با قایق معمولی در این نکته است که برخلاف قایق که پروانه ی آن درون آب قرار دارد و با فشار آب به سمت عقب نیروی پیشران خود را تامین می کند، ایربوت دارای یک موتور مجهز به ملخ می باشد که در بیرون از آب و در انتهای شناور قرار دارد. این موتور به واسطه ی چرخش ملخ، نیروی پیشران ایربوت را با عقب راندن هوا تامین می نماید. به همین دلیل ایربوت جهت بهره برداری در آبهای کم عمق و باتلاقی که استفاده از موتورهای درون آب امکانپذیر نیست، بسیار مناسب می باشد.
کاربرد اصلی ایربوت در ماهی گیری، شکار، اکوتوریسم، امداد و نجات، نیروهای نظامی و ... است.ویژگی طراحی تخت کف ایربوت به همراه این واقعیت که هیچ قطعه ی متحرکی از ایربوت در زیر آب وجود ندارد، آن را قادر می سازد تا جابجایی و هدایت ساده ای در آب ها و باتلاق های کم عمق، کانال ها، رودخانه ها و دریاچه ها و همچنین رودخانه ها و دریاچه های یخ زده داشته باشد. همین طراحی ساده موجب می گردد تا وسیله ای مناسب جهت عملیات امداد و نجات در دریاچه های حاوی آب و یخ و همینطور اماکن سیلابی باشد.سرعت ایربوت در مقایسه با قایق موتوری های با سایز و نیروی مشابه بسیار بیشتر است. سرعت نمونه تجاری ایربوت چیزی در حدود 60 کیلومتر بر ساعت است که در نمونه های اصلاح شده تا 220 کیلومتر بر ساعت خواهد رسید.
از آنجا که ایربوت عموما فاقد ترمز می باشد، ترمز و حرکت معکوس برای آن امکانپذیر نمی باشد. البته در بعضی از انواع ایربوت که مجهز به ملخ با حرکت معکوس هستند، امکان ترمز و حرکت معکوس فراهم شده است.
تاریخچه:
اولین ایربوت، جوجه اردک زشت نام داشت که توسط تیمی تحت هدایت دکتر الکسندر گراهام بل در سال 1905 در کانادا ساخته شد. این ایربوت که دارای موتوری با 1100 کیلوگرم وزن بود، می توانست در نهایت به سرعتی در حدود 6 کیلومتر بر ساعت برسد.
بعد از این ایربوت، ایربوتهای آزمایشی بسیاری ساخته شدند تا در سال 1915 ارتش بریتانیا برای اولین بار ایربوت را به صورت عملی به کار گرفت. این ایربوت که در جنگ جهانی اول به کار گرفته شد، از چوب ساخته شده و از یک فن بزرگ مخصوص هواپیما بهره میبرد و تا 90 کیلومتر بر ساعت سرعت داشت.
استفاده از ایربوت در دهه 1930 در آمریکا رونق گرفت. در آن زمان تعداد زیادی از ساکنین فلوریدا که در مناطق نیزار و باتلاقی زندگی میکردند، به طور مستقل دست به ساخت ایربوت زدند.
در 1943 در ایالت یوتا آمریکا ایربوتی ساخته شد که برای اولین بار از رادر هوایی استفاده کرد. تا آن زمان رادر ایربوت که جهت کنترل و هدایت ایربوت مورد استفاده قرار می گرفت در آب قرار داشت.
در طول سالیان دراز با سعی و خطا طراحی ایروبوت تکامل یافت تا به صورت حاضر رسید. یک شناور با کف تخت و باز همراه با یک موتور نصب شده در انتها، یک هدایت کننده یا راننده که بر روی یک صندلی در ارتفاع بالاتر می نشیند و یک قفس توری جهت حفاظت از ملخ و جلوگیری از برخورد اشیاء با آن.